Bebekler neden kendi kendilerine uykuya dalamazlar? Bunu ne zaman öğrenebilirler?
Bebekler ilk aylarda kendi kendilerine uykuya dalabilirler mi sizce?
Cevap vermekte zorlanıyorsanız bebeğinizin anne karnında hiçbir yardım almaksızın kendi kendine uykuya daldığını hatırlayın. Bazı uzmanlar bunun anne hareket halindeyken sarsıntının yardımı ile olduğunu söyleseler de bebeğin anne uykudayken de uykuya daldığını, hatta 32.haftada günün %90’ınlık diliminde uyuduğunu ve 7.-9.ay arasında annenin uyku ritimlerinin doğum sonrasında bebeğin uyku ritimlerini düzenlediğini biliyoruz.
O zaman ne oluyor da, bu dünyaya geldikten sonra, uykuya kendileri dalamıyorlar?
Bunun iki sebebi var;
Birincisi, bu dünyaya geldikleri andan itibaren müthiş bir kaygı içinde oluyorlar. Değişim! Değişiklik bebeklerde kaygıya yol açar.
İkincisi, bu dünyada anne karnında karşılaşmadıkları bir durumla karşılaşıyorlar: Yokluk! Artık besin sürekli olarak vücutlarına aktarılmıyor. Açlığı tanıyorlar. Altları kirleniyor, temizliğin yokluğunu hissediyorlar. Onları devamlı sarıp sarmalayacak anne karnındaki ortam yok. Kucaklanmanın yokluğu onları endişelendiriyor.
İlk aylarda bebekler nasıl uyutulmalıdır?
Hem yokluk hem de kaygı nedeniyle bebekler anne karnında bildiklerini unutuyorlar. Bu kaygı onların kendilerini rahat bırakıp uykuya geçmesini engelliyor.
O yüzden ilk aylarında bebeğin bu dünyaya geçişini kolaylaştırmak için:
Kucaklamak.
Kokumuzla-sesimizle-yüzümüzle bir arada tutmak.
İhtiyaçlarını olabildiğince iyi bir zamanda ve sevgiyle karşılamak çok ama çok önemli!
“Bebeği giyme”nin, yani bebeği bir taşıyıcı yardımı ile sürekli taşımanın, bebeğe, size ve ilişkinize iyi geldiğini söylüyoruz.Ama bu bebeğinizi sürekli kucağınızda taşımanız gerektiği anlamına gelmiyor. Sadece huzursuz olduğunda kucağınız, sesiniz, kokunuz, yüzünüz “rahatlatıcılar” ve anne karnındaki -yokluğun olmadığı- ortamı “hatırlatıcılar” diyebiliriz. Bu dönemde kendini güvende hissetmesini asıl sağlayacak olan onun ihtiyaçlarını doğru anlamlandırmak, bunları sevgi ile istikrarlı bir şekilde ve zamanında karşılamak. Yani uykusu geldiğinde uyutmak, acıktığında beslemek, kirlendiğinde temizlemek, tüm ihtiyaçları giderildiğinde ise keşfedebilmesi için ortam oluşturmak ve tüm bunları sevginizi hissettirerek yapmak gibi.
Bu sayede bebeğiniz kendini yeniden güvende hissetmeye başlayabilir.
İlk aylarla ilgili diğer tavsiyelerimiz
Bu dönemin sonuna kadar onunla birlikte-ama ayrı yüzeylerde- yatabilirsiniz (bu konuda güvenli uyku yazısını okumanızı tavsiye ederim). Bebeğinizin bu çok kaygılı hissettiği ilk aylarda bunun yatıştırıcı etkisi olacaktır. Yukarıda da belirttiğim gibi, onu kendini güvende hissedeceği şekilde uyutmak çok önemli. Eğer bir itirazı yoksa bu kendi yatağı da olabilir, ancak bu konuda onu zorlamayın. Nasıl uyuduğundan ziyade, bu dönemde uykularını zamanında ve yeteri kadar alması çok daha önemlidir.
Hamileliğin artık son “trimester”ı olarak görülen bebeğin bu dünyadaki ilk üç-dört ayının sonunda, tekrar kendi kendine uykuya dalmayı hatırlaması konusunda yardımcı olabilirsiniz ona. Çünkü bu dönemden itibaren artık o güne kadar aldığı “yeterince iyi bakım”a istinaden artık içselleştirmeye başladığı iyi anne sayesinde kendi kendine sakin kalabilme becerisi de gelişecektir. İşte bu noktadan itibaren, bu güven ilişkisini sürdürecek bir “kendi kendine uyumayı öğrenme” şekli olan destekli uyku beceri gelişimini (bilgi almak için tıklayınız) uygulayabilirsiniz.
Tüm bebeklerime anne karnında hissettikleri güveni yeniden bulabilecekleri bir anne-bebek ilişkisi dilerim.
Sevgilerimle,
Sinem ÖZEN CANBOLAT
Uzm. Gelişim Psikoloğu