Önemli Noktalar
- Eğer çocuklarımıza doğru bir çevrede bu hassas dönemlerden tam olarak istifade etme imkanı verilirse, potansiyellerini geliştirme ve gerçekleştirme imkanı bulacaklardır.
- Örneğin dil gelişim için hassas dönem 0-6 yaş olarak verilmektedir.
- Dil patlaması, genellikle 2 yaşlarında gerçekleşir ve 8 aylık olana kadar, bütün bebekler dünyadaki herhangi bir dili öğrenme kapasitesine sahiptir.
- 8 aydan sonra, sadece çevrelerinde tercih edilen kendi dillerini tüm sesleriyle konuşurlar.
- Çocuklarımız, yeni bir dili kendi dilleri gibi öğrenmek isterlerse bu dili kendi yaşadıkları çevrede duymaları gerekir.
Dr. Maria Montessori, hassas dönemler kavramını özellikle düzen, hareketin geliştirilmesi, dil, duyuların geliştirilmesine ilişkin dört başlıkta toplamıştır. Böylelikle çocuklarımıza doğru çevrede hassas dönemlerden yararlanma imkanı verilirse, potansiyellerini geliştirme, gerçekleştirme imkanı bulacaklardır.
Mesela, dil gelişim için hassas dönem 0-6 yaş olarak verilmektedir. Çünkü dil patlaması, genellikle 2 yaşlarında gerçekleşir. Bununla birlikte 8 aylık olana kadar, bütün bebekler dünyadaki herhangi bir dili öğrenme kapasitesine sahiptir. Ancak 8 aydan sonra, kendi çevrelerinde tercih edilen dillerini tüm sesleriyle konuşurlar. Bunun dışında çocuklarımız, yeni dili kendi dilleri gibi öğrenmek isterlerse dili yaşadıkları çevrede duymaları gerekir. Çünkü yeni dili dilimiz gibi iyi öğrenmek öğretmen eşliğinde belli saatlerde ders almakla mümkün olmaz. Çünkü çocuğun iletişime ihtiyaç duyması gerekmektedir. Oysa ki Son dönemlere kadar Montessori öğretileri kapsamında hassas dönemin 0-6 yaş arasında olduğu düşünülüyordu. Lakin Steven Pinker’ın gerçekleştirdiği araştırmada, çocukların 12 yaşına kadar çevrelerinde dili konuşanlar olursa yeni dili öğrenebildiklerini göstermektedir. Böylelikle bu araştırmaya göre hassas dönemin aslında 0-12 yaş olarak alınabileceğini öngörülmektedir.
Ayrıca hassas dönemler boyunca, çocuklarımız bu alan ve çevreleri hakkında bilgi edinir. Hatta muhakeme ve mantıksal düşünme kabiliyetini oluştururlar. Bundan dolayı hassas dönemler boyunca, doğru hazırlanmış çevreyle, çocuğa duyusal keşif imkanının sağlanması çok önemlidir. Düzen, hareket, duyu ve dil alanlarında hassas dönemleri daha detaylı incelenmek için tıklayınız. Son olarak konuyla ilgili bilgi için “Hassas dönemlerin nitelikleri ve engelleri” yazımızı okumanızı öneririz.
Yazan ve Derleyen:
Funda Güngör Akpınar, Montessori Eğitmeni, Association Montessori Internationale
Özel Mutlu Panda Montessori Anaokulu Kurucusu
