Önemli Noktalar
- Dokunma duyarlılığı veya aşırı duyarlılık, kişiyi kendine özgü, zararlı veya acı içinde hissettiren alışılmadık veya artmış duyarlılık hissidir.
- Bu hassasiyeti taşıyan kişiler için temas, kişiye eziyet hissettirir ve mümkün olduğunca dokunmadan kaçınır.
- Banyo yapmaktan, tırnaklarını kestirmekten ve bunun gibi öz bakım becerilerinden ciddi anlamda rahatsız olup tepki gösterirler.
- Bebeğiniz bunları anlamanız için henüz çok küçük olabilir ancak bu tarz gözlemleriniz varsa bu konuyu takip etmeniz önemlidir.
Banyo yaparken kafasına her su döküldüğünde, bebeğiniz ağlama krizi mi geçiriyor? Tırnaklarını kestirmekten rahatsız mı oluyor? Eğer cevabınız evet ise çocuğunuz dokunsal hassasiyet yaşıyor olmaktadır.
Dokunma duyarlılığı veya aşırı duyarlılık, kişiyi kendine özgü, zararlı veya acı içinde hissettiren alışılmadık veya artmış duyarlılık hissidir. Başka bir deyişle dokunsal hassasiyet veya dokunsal hipersensitivite olarak da söylenmektedir. Aynı zamanda diğer duyusal işleme konularında olduğu gibi, dokunsal duyarlılık hafiften ağıra doğru kategori edilmektedir.
Dokunsal hassasiyetin, beynin dokunsal girdiyi işleme biçiminden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ayrıca bu hassasiyeti taşıyan kişiler için temas, kişiye eziyet hissettirir ve hatta mümkün olduğunca dokunmadan kaçınır.
Üstelik dokunsal hassasiyet yaşayan bebeklerimiz özellikle bazı tür giysilerden, patiklerden, şapkalardan, eldivenlerden hoşlanmazlar. Etiketler, kumaş türü, vb. onları rahatsız eder. Banyo yapmaktan, tırnaklarını kestirmekten, bunun gibi öz bakım becerilerinden ciddi anlamda rahatsız olup tepki gösterirler.
Özellikle böyle durumlarda dikkat edeceğiniz önemli nokta bu hassasiyetin günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyip etkilemediğidir. Bebeğiniz bunları anlamanız için henüz çok küçük olabilir. Ancak bu tarz gözlemleriniz varsa bu konuyu takip etmeniz önemlidir. Unutmayın ki her zaman erken müdahale en doğru yaklaşımdır. Eğer bu tür davranışların çok olduğunu hissediyor ve bunların bebeğinizin hayatını etkilediğini mi gözlemliyorsunuz? O halde muhakkak bir ergoterapist tarafından değerlendirilmesini öneririz. Kidokit uygulamamızda her dönem dokunsal uyaranlara yer veren farklı aktiviteler öneriyoruz. Bu aktivitelere bebeğinizin duyu gelişimi ve bilişsel gelişimi açısından çok faydalıdır.
Yazan ve Derleyen:
Funda Güngör Akpınar, Montessori Eğitmeni, Association Montessori Internationale
Özel Mutlu Panda Montessori Anaokulu Kurucusu