14. HAFTA SİZDE OLUŞAN DEĞİŞİKLİKLER
Artık gebelikte 14. Hafta dönemine girdiniz.
Öncelikle ikinci trimester (ikinci üç aylık dönem) hamilelik döneminizde en çok rahat edeceğiniz dönemdir. Özellikle gebeliğin erken dönemlerinde ortaya çıkan şikayetlerin önemli kısmı kaybolmuş ve vücut gebeliğe uyum sağlamıştır. Ancak yorgunluğunuz devam ediyorsa istirahat etmeye devam etmelisiniz.
Gebelik hormonlarınız bu gebelik haftasında artık maksimum seviyeye ulaşmışlardır ve daha fazla artış göstermezler. Bu yüzden bulantılarınızın ve yorgunluk hissinizin kaybolacağı, kendinizi daha rahat hissedeceğiniz anlamına gelir.
Bu gebelik haftasından itibaren progesteron hormonunun etkisiyle tüm düz kaslarda oluşan genel gevşeme bağırsak hareketlerinin de azalmasına neden olacağından kabızlık şikayeti ortaya çıkar. Hatta büyüyen rahiminizin kalın bağırsak üzerindeki baskısı da bu şikayeti arttırır. Bu nedenle lifli besinlerden zengin beslenmeli, tuvalet ihtiyacınızı ertelememelisiniz.
Lakin kabızlık şikayetiniz sizi çok rahatsız ederse doktorunuzun önerisine göre çeşitli ilaçları kullanmalısınız.
Pratik öneri: Anne adayı için en güzel kahvaltı: corn flakes+yulaf ezmesi+süt+az miktarda şeker. Bu karışım lif oranı yüksek (kabızlığa karşı oldukça etkili), B vitamininden zengin, süt kullanırsanız kalsiyum içeriği yüksek, meyve suyu kullanırsanız C vitamini içeriği yüksek bir karışımdır.
Bu gebelik haftasından itibaren göğüslerinizde ve karnınızdaki toplardamarların daha da genişlemiş olduğunu fark edersiniz. Meme uçlarınız büyür ve rengi koyulaşmaya başlar. Meme dokusu emzirme için yapmaya başladığı hazırlıkları hızlandırmaktadır.
“Karnınız” çıktı mı?
Bu haftadan itibaren artık hamile olduğunuzu saklamanız zorlaşacak:). Bu konuda mutlaka bilmeniz gereken bir gerçek var. Aynı gebelik haftasında olan anne adaylarının dıştan baktığınızda görünümü birbirinden çok farklı olur. Bazı anne adaylarının karınları gebelik haftalarına göre daha büyük, bazılarının daha küçük görünür. Önemli olan ultrasonografi ölçümleridir. Büyüklerimiz anne adaylarının arkadan görünüşlerine bakarak, karın şekillerini inceleyerek, hatta karınlarına dokunarak cinsiyet tahmini yaparlar. Ve siz anne adaylarının ultrasonografide size söylenenlere olan inançlarını bile sarsarlar. Bazıları daha da ileriye giderek sizin ikiz gebeliğiniz olduğunu söyler. Biz de onlara saygı duyar ve bebeğinizin cinsiyetine ve bebek sayısına tekrar bakarız:))
Karnınızın şekliyle bebeğin cinsiyeti arasında bir bağlantı varsa da henüz bilim kitaplarına geçecek dayanaklar bulmamıştır. Ama eğer siz karnınızın gebelik haftasına göre daha farklı bir büyüklükte olduğunu düşünüyor olsanız bile ultrasonografi ölçümlerinin daha güvenilir olduğunu bilmelisiniz. Çünkü bazı bebekler içerideki yatma şekilleriyle dış görünümde aldanmalara neden olmaktadır. Yine sizin kilo alımınız, vücudunuzun sıvı durumu, karın kaslarınızın gerginliği bu yanılsamaya katkıda bulunur. Ancak ilk gebeliği olan ve uzun boylu olan anne adaylarının “karınları daha geç çıkar”.
Böyle olmasına rağmen, kendisine güvendiğim bir anne adayının anlattıkları ilginçtir: Efsaneye göre (belki de gerçekten) İstanbul’daki alışveriş merkezlerinden birinde çalışan bir bayan güvenlik görevlisi anne adaylarının güvenlik kontrollerini onların üstünü aramak şeklinde yapa yapa hamilelerin karın şekilleri, karınlarının kıvamları ve arama esnasında elleriyle hissettikleriyle bebeğin cinsiyeti arasındaki bağlantıyı tam olarak kurmuş durumdadır:)). İlgili güvenlik görevlisi her anne adayını kontrol ettikten sonra “oğlunuz (veya kızınız)” ve hatta “oğullarınız (veya kızlarınız)” hayırlı olsun” diyerek yaptığı %100’e varan doğru saptamalarla onları hayrete düşürmektedir!!
14. HAFTA BEBEĞİNİZDE OLUŞAN DEĞİŞİKLİKLER
Bebeğiniz bu haftadan itibaren solunum yapma çalışmalarına hız verir. Gözler ve kulaklar gelişimini sürdürmekte, boyun uzamaktadır.
Bebeğin başı daha da hareketlenmiş ve çenesine yaslanmış sabit pozisyonundan kurtulmuştur.
Hatta bebeğiniz artık ellerini ve ayaklarını kendi isteğine göre serbestçe hareket ettirmektedir.
Bebeğinizin kalp atışları bu dönemde Doppler cihazı yardımıyla (dikkat: burada kastedilen doppler cihazı ultrasonografi incelemesinde kullanılan Doppler değil, kalp atışlarını karnınızdan duymaya yarayan ufak bir el aletidir) duyulur.
Daha önce doğum yapmış anne adayları tecrübeli olduklarından bebeklerinin hareketlerini bu haftanın sonuna doğru hissederler. Ancak ilk gebeliğini yaşayan anne adayları bu haftalarda ısrarla hareketleri hissettiklerini söyleseler de aslında bu “hareketler” kendi bağırsaklarına aittir. Bu yanılgıyı yaşayan anne adayları “dün oynuyordu, bugün oynamadı” diye endişe duyarlar. Hareketleri hissetmek için beklemeye devam etmelisiniz.
Bu hafta sonunda bebeğinizin boyu 10 cm. ve ağırlığı tam 45 gram!
“İlaç kullanmak yerine bitkisel çözüm bulamaz mıyız?”
Oldukça güncel bir soru, ancak yaklaşımda ufak bir hata var. Bitkiler sanıldığı gibi masum değildirler. Aslında bizlere tabletler, kapsüller, şuruplar ve iğneler şeklinde sunduğu ilaçların hepsi zamanında bitkilerden elde ettiler. Sonradan teknolojinin ilerlemesiyle etken maddeyi keşfettiler ve sentetik olarak üretmeye başladılar. Tıbbi bakış açısıyla aslında bitkiler (günlük tükettiğimiz sebze ve meyvelerden bahsetmiyoruz) ilaçlardan daha tehlikeli olur. Bir ilaç aldığımızda içindeki etken maddeyi ve dozunu net olarak biliriz. Bitkide ise birden fazla etken madde yan yana olur ve doz ayarlaması yapma imkanı yoktur. Bitkilerle tedaviye karşı olduğumuz anlamında anlaşılmamalı ancak gebelik ve bebek söz konusu olduğunda bir tedavi yapılacaksa farmakolojik yöntemle (onaylanmış ilaçlarla) yapılmalı şeklinde düşünüyoruz.
Bitki çayları… Masum gibi görünüyor, ancak hemen en belirgin örneği verelim: Sinameki çayı rahimde kasılmalara neden olan maddeler içermektedir! Buradan çıkarılması gereken sonuç, gebelik söz konusu olduğunda aktarlardan aldığınız veya yurtdışından getirdiğiniz bitkisel çaylar ve ilaçlara tedavi veya destek için asla başvurulmaması gerektiği.
Sürekli kullandığımız sinameki, ahududu, adaçayı gibi bitkiler de dahil, tümünü mutlaka danışarak kullanmalıyız.
Son zamanlarda rahim içindeki bebeğin gelişimini desteklediği ısrarla söylenen çeşitli bitkisel ürünler ülkemizde de pazar edinmeye çalışmaktadır. Bu ürünlerin gebelikte kullanımıyla ilgili henüz yeterince çalışma yoktur.
Hamilelik dönemi, doğum ve doğum sonrası ile ilgili ayrıntılı bilgiler içeren bu bölümümüz Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Kağan Kocatepe tarafından hazırlanmaktadır.