Önemli Noktalar
- Çocuklar okul öncesi dönem sonunda bağımsız ve çeşitli gıdalar tüketebilen bireyler durumuna gelirler.
- Sağlıklı beslenme önerileri artık tüm aileyi kapsayacak şekilde yapılır ve uygulanır.
- 2-5 yaş arası çocukların besin gereksinimleri sanılanın aksine bebeklik dönemi kadar yüksek değildir.
- Lif alımı okul öncesi çocuklarda 6-12 gramda kısıtlı tutulmalıdır.
İlk olarak 2 yaşından küçük çocuklar beslenme konusunda sınırlı gıdalar tüketir. Hatta başkalarına bağımlı olarak beslenirken okul öncesi dönem sonunda bağımsız ve çeşitli gıdalar tüketebilen bireyler durumuna gelirler. Bu nedenle 2-10 yaş arası çocukların beslenmesi diğer aile bireylerinden ayrı düşünülemez. Ayrıca sağlıklı beslenme önerileri tüm aileyi kapsayacak şekilde yapılır ve uygulanır. Ancak siz meyve tüketmezken çocuğunuzu meyve yemesi için uyarmak –hatta zorlamak- sonuçsuz kalması çok muhtemel bir çabadır. Çünkü çocuklarımız görerek öğrenir ve bizleri örnek alırlar.
Bunun dışında 2-5 yaş arası çocukların besin gereksinimleri sanılanın aksine bebeklik dönemi kadar yüksek değildir. Ayrıca alınan günlük enerjinin %45-50’si karbonhidratlardan, %30-35’i yağlardan sağlanır. Az yağ tüketmek erişkinlerde sorun yaratmaz ama bu yaş grubu çocuklarda enerji açığına neden olabilir. Hangi koşulda olursa olsun 2 yaş altı çocuklarda yağ sınırlaması yapılmaz. Bu yaş döneminde fazla lifli besin tüketmek erken tokluk hissi verdiği için enerji açığı oluşmasına; özellikle fitat içerikleri yüksekse demir, kalsiyum, çinko gibi minerallerin emilimlerinin bozulmasına neden olabilirler. Bununla birlikte lif alımı okul öncesi çocuklarda 6-12 gramda kısıtlı tutulmalıdır.
Son olarak 4-5 yaş arası örnek menü
Sabah öğünü
1 bardak süt/meyve suyu
1 yumurta ve /veya 1 kibrit kutusu beyaz peynir
1-2 tatlı kaşığı reçel, bal, pekmez, fındık ezmesi
2-3 adet zeytin
1 ince dilim ekmek
Birkaç dilim mandalina veya domates (meyve suyu yoksa)
Öğle öğünü
2-3 yemek kaşığı yeşil mercimek
2-3 yemek kaşığı bulgur pilavı
Yarım kase yoğurt
İkindi öğünü
1 kase dondurma
Akşam öğünü
2 adet etli biber dolması
Yarım kase yoğurt (100ml)
1 küçük meyve
Yazan:
Dr. Gülay Kara, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Muayenehane Hekimi