Önemli Noktalar
- Pamukçuk, sağlıklı bebeklerin %2-5’inde görülen ağız içinde yerleşimli bir mantar enfeksiyonudur.
- Bulgu vermeyebilir. Bazen ağrı, yanma ve tat duyusunda bozulma yapabilir.
- Tedavide mantar üremesini engelleyen, nistatin içeren damlalar kullanılır
- Mantarlar çocuklarda ağız köşelerinde ağrılı yarık ya da çatlaklar da oluşturabilirler ve bu çatlaklara perleş denir.
Sağlıklı bebeklerin %2-5’inde görülen ağız içinde yerleşimli bir mantar enfeksiyonudur. Etken sıklıkla Kandida ailesinden Candida albicans’tır. Ağız içinde; dil, damak ve diş etlerinde, birbirleriyle birleşme ve zemine yapışma eğiliminde olan beyaz plaklar şeklinde hastalık yapar. Görüntü olarak pamuğa benzediği için halk arasında “pamukçuk” olarak da adlandırılır. Bulgu vermeyebilir. Bazen ağrı, yanma ve tat duyusunda bozulma yapabilir.
Dil ve yanak içindeki plaklar kaldırılmaya çalışıldığında kanayabilir. Plakların altındaki yüzey parlak ve kırmızıdır. Tedavide mantar üremesini engelleyen, nistatin içeren damlalar kullanılır. Damlayı ağız içine damlatmadan önce kaynamış ılınmış suya batırılmış bir gazlı bez ve tülbent parmağa dolanıp ağız içi, dil üstü ve diş etleri temizlenmelidir. Bu temizleme işlemi yapılmadan uygulanan ilaç mantarın köklerine etki etmeyeceği için tedavi edici olmayabilir. Nistatinin işe yaramadığı vakalarda Jansiyen viyole veya Metilen mavisi gibi boyalar da yardımcı olabilir. Tedavi 10 gün sürdürülmelidir.
Mantarlar çocuklarda ağız köşelerinde ağrılı yarık ya da çatlaklar da oluşturabilirler. Perleş olarak adlandırılan bu çatlaklar bebek ve çocuklarda uyurken tükürüğün dışarı akması nedeniyle oluşur. Dudakların yalanması da riski arttırır. Lokal olarak mantar öldürücü kremler le tedavi edilirler.
Yazan:
Dr. Gülay Kara, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Muayenehane Hekimi
