Önemli Noktalar
- Anemi kanımızda oksijen taşıyan hemoglobin isimli proteinin çeşitli nedenlerle yetersiz yapılması durumudur.
- Çocuklarda en sık görülen kansızlık sebebi demir eksikliğidir ve demir eksikliği genelde beslenme yetersizliğine bağlı gelişir.
- Bebeklik döneminde ek besinlere çok geç başlanması, uygunsuz besin seçimi, demir emilimini engelleyen besinlere diyette yer verilmesi, inek sütünün erken yaşta ve fazla miktarda tüketilmesi anemiye yol açar.
Anemi
Anemi kanımızda oksijen taşıyan hemoglobin isimli proteinin çeşşitli nedenlerle (demir eksikliği, B12 eksikliği, hastalıklar vb) yetersiz yapılması durumudur. Tam kan sayımı, depo demiri gösteren Ferritin değerleri; demir/total demir bağlama kapasitesi; B12 vitamini ölçümü, hemoglobin elektroforezi vb testler doktorunuzun önerisiyle yapılarak kansızlığı altta yatan nedeni bulunmaya çalışılır. Tüm bu laboratuvar testlerinin sonuçlarını değerlendirirken referans değerlerini çocuğunuzun yaş grubuna uygun aralıkta olup olmadığını mutlaka kontrol ediniz.
Çocuklarda en sık görülen kansızlık sebebi demir eksikliğidir. Demir eksikliği genelde beslenme yetersizliğine bağlı gelişir. Bebeklik döneminde ek besinlere çok geç başlanması (7-8 aydan sonra), uygunsuz besin seçimi, demir emilimini engelleyen besinlere diyette yer verilmesi (çay, aşırı lif vb), inek sütünün erken yaşta ve fazla miktarda (600ml<) tüketilmesi anemiye yol açar.
Demir eksikliğinden korunabilmek için ek besinlere zamanında ve uygun seçimlerle başlamak; süt ve yoğurt miktarını 500-600ml’de sınırlamak; şekerleme, bisküvü, cips, çay, hazır meyve suyu tüketmemek; yumurta sarısı, yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller, kuru yemişler, kuru meyveler, susam gibi demirden orta derecede zengin besinleri sıkça kullanmak; iyi bir demir kaynağı olan kırmızı ete haftada 4-5 defa yer vermek; demir emilimini arttırmak için C vitamini içeren domatesi turunçgil, gibi gıdalara yemeklerle birlikte yer vermek yardımcı olur.
Daha önce 6-12 ay arası kan sayımı yapılarak demir takviyesi verip vermemeye karar verdiğimiz bebeklerimize şimdi çoğu merkezde Sağlık Bakanlığı’nın önerisiyle 4, aydan itibaren demir koruyucu dozda başlanmakta; 9-12 ay arası kan sayımı ve doktorunuzun gerekli görebileceği diğer tetkikler yapılarak destek dozundan tedavi dozuna geçmek/destek dozunda devam etmek kararı verilmektedir.
Kaynak:
Dr. Gülay Kara, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Muayenehane Hekimi
