Çocuklarımıza zaman kavramını nasıl öğretebiliriz?

Takvime bakmak ve saati öğrenmeye çalışmak okul öncesinde çocuklarımıza önemli kazanımlar sağlıyor.

Zaman kavramını algılamaya başlayan çocuklar olayların sıralaması, neyin ne zaman olacağını bilememeye ilişkin endişelerin giderilmesi, hayatlarındaki düzenin sağlanması gibi pek çok alanda daha güvenli olabiliyorlar. Ayrıca zaman ve saatle ilişkili çalışmalar, mantık ve matematik öğretileri açısından da çok önemli faydalar sağlıyor. Peki çocuğumuza saatleri ve takvimi nasıl öğretiriz? İşte bazı küçük ipuçları:

Çocuklarımızın saatle tanışmaları için yaklaşık 3 yaşından itibaren hazırlıklara başlanabilir. Çocuklarımızın saati gerçek anlamda okuyabilmeleri için ise 100’e kadar saymayı öğrenmeleri büyük fayda sağlar. Yani 4-5  yaş ve sonrası saati öğretmek için genelde oldukça doğru bir zamandır.

Başlarda zaman kavramını gündüz, gece; sabah, öğlen, akşam gibi kavramlarla öğretin.

Güneşin doğması ve batması ile bunu ilişkilendirin. Zamanı saat ile takip edebileceğimizi söyleyin. Bazı rutinleri belli saatlerde yaparak; o saati takip etmeye başlayın. (Örneğin diş fırçalama saati ya da yatma saati gibi)

Öncelikle çocuğunuzun odasında bir takvim bulundurmanızı tavsiye ediyoruz.

Mümkünse her güne ait ayrı bir yaprağı olan bir takvim olsun. Her gece yatarken o güne ait yaprağı çocuğunuzla birlikte kopartın. Bir günü daha geride bıraktığını; o günün günlerden ne olduğunu vs. konuşun. Ertesi sabah yine takviminize gidin. Ayın kaçıncı günü, günlerden ne gibi detaylara bakın. Keyifli bir takvim bulabilirseniz o güne ait yazılı olan detayları çocuğunuza okuyabilirsiniz. Bir adet de yıldaki tüm ayları gösteren takviminiz olsun. LÖSEV’in çok keyifli duvar takvimleri var. Çıkartmalarla birlikte geliyor. Özel günleri bu çıkartmalarla işaretleyebilirsiniz. O günler neden özel, hangi aylar ve hangi günler gibi konularda detaylı konuşmak için bir fırsat yaratır. Arzularsanız her ayın başında o aya ait özel günleri birlikte işaretler; böylece çocuğunuzun takip edebilmesini sağlarsınız.

Çocuğunuzun odasına sade, sayıların rahat okunduğu ve takip edilebildiği, 3 kollu (saat, dakika ve saniyeyi gösteren) analog bir pilli saat alın. (Çocuklarımızın dikkatlerini farklı tasarım ve resimlerle dağıtmayarak, çocuğumuza kazandırmayı istediğimiz öğretilere odaklanmasına imkan sağlayan materyal ve aktivitelerin seçimi Montessori yaklaşımının temel özelliklerindendir)

Gün ve saat kavramları;

Bir günün 24 saatten oluştuğunu anlatın. Her saatin de 60 dakikadan. Çocuğunuzla birlikte saati keşfedin. Saatin çevresindeki 60 dilimi gösterin ve sayın. Bunların hem dakikayı hem de saniyeyi gösterdiğini söyleyin. Saniyenin çok daha hızlı ilerlediğini ve ne kadar kısa bir zamanı yansıttığını anlatın. Saniyenin her değişiminde elinizi bir kez çırpın ve 60 saniyeyi her seferinde elinizi çırparak birlikte sayın. Daha sonra bir noktadan diğerine ilerlerken kaç saniye geçtiğini ellerinizi çırparak tekrar sayın.

Çocuğunuza zamanı öğretebilmek amacıyla yapabileceğiniz güzel aktiviteler de mevcut. Kidokit uygulamamızda bu tür aktiviteleri izleyerek çocuğunuzla uygulayabilir; ayrıca baskı odamızdan saatlerle, mevsimlerle, aylar ve günlerle ilişkili farklı çalışma kağıtları bastırabilirsiniz.

Yazan:

Funda Güngör Akpınar, Montessori Eğitmeni, Association Montessori Internationale
Özel Mutlu Panda Montessori Anaokulu Kurucusu