Evde güvenlik

Evde yetişkinler olarak görevimiz çocuklarımızı rahatça hareket edecekleri ortamları yaratmaktır. Yani gerçek ve somut maddeleri deneyecekleri, dokunsal, görsel ve sözel uyarıcıları sağlayan ortamlar oluşturmaktır. Çocuğumuzun kendine zarar vermeksizin rahatça hareket edebilmesi için güvenli bir çevre hazırlamak önemlidir. Bu potansiyel riskleri minimize eder ve yetişkinin müdahale etme ihtiyacını azaltır. Aksi takdirde çocuğumuzun her hareketinde “dur yapma dökülür, kırılır, batar, düşersin” gibi uyarılarda bulunmamız gerekir. Bu uyarılar çocuklarımızın denemeye olan şevkini kıracak ve hareketlerinin sonuçlarından sürekli korkar bir şekilde yetişmesine sebep olacaktır.

Evde alınacak temel güvenlik önlemlerinden bazıları şunlardır:

Duvarlardaki tüm prizleri kapatmak. 

Kılıf almak, bazı mobilyaları prizlerin önüne kaydırmak ve çocuk koruması olan fişler almak.
Tehlikeli merdivenlerin önünü kapatmak, merdivenlerin önüne merdiven parmaklıkları, file veya kapılar koymak. (Çocuklar merdivenden aşağı gidemezse sınırlarını bilecektir. Bu sınırları aşacaklarını hissedinceye kadar yavaş yavaş bunu deneyeceklerdir.)
Büfelerin kapılarını kapatmak ve çocukların bunların içine girmesini veya bu kapılarla ellerini ve parmaklarını incitmesini engellemek. 

(Sadece incitme olasılığının az olduğu bazı çekmeceleri çocuğunuz için hazırlayın. Çevreyi keşfetme ihtiyacında bu dolap ya da çekmeceleri açıp içindekilerle çalışmasına izin verin. Böylece her yeri kapatmak yerine onların deneyimleme ihtiyacına yanıt verecek bir ortam sağlamanız mümkün olacaktır.)

Rafların çocukların üzerine düşmesini önlemek için rafları duvarlara monte etmek. Bu özellikle deprem riskinde tüm evde yapmamız gereken bir güvenlik önlemidir.
Küçük topaklar, küçük nesneler, iğne, klips, zımba teli gibi tehlikeli olacak şeyler için yerleri ve halıları kontrol etmek.
Zehir Kontrol Merkezi de dahil acil durum numaralarını el altında bulundurmak.
Mobilyaların keskin kenarlarını kaplamak.
Pencereleri sağlamlaştırmak.
Sarkan kordon/iplerin farkına varmak: görünmeyen kordonlar, elektrikli kablolar, perde storların ipleri vb.
Güvenlik kenarı olan bir alt değiştirme masası edinmek.
Ağır masalar almak (ideal olanı masif ağaçtır- bu önlem çocuk tuttuğunda/çektiğinde kaymayı engellemek için önemlidir).
Kullanılıyorsa masa örtülerini sağlamlaştırmak (yaptığınız güzel yemeklerin ve kaplarının bir anda yere dökülmesini istemiyorsanız buna dikkat etmeniz önemlidir).
Tüm elektrikli aletleri çocukların erişiminden uzak tutmak, elleri/parmakları acıtacağı için rayla ve mıknatısla kapanan çekmecelerden kaçınmak.
Yanar haldeyken ocağı daima yetişkin denetimi altında tutmak. Her zaman ocakta arka gözü kullanmak.
Yemek yaparken tavanın sapını arka tarafta tutmak.
Çocuğun dokunacağı raflara veya alçak çekmecelere güvenli nesneler koymak.
Kilitli bir dolapta olsalar bile, bazen onları kilitlemeyi unuttuğumuz için, tüm temizlik malzemelerini erişilemez yerlere koymak. Bazı ürünler çocuklar için öldürücü olur veya bizleri hayat boyu devam edecek kötü sonuçlara sürükler.
Banyodaki tüm elektrikli aletleri erişilemez yerlere ve su kaynaklarından uzak yerlere koymak.
Tuvaleti kapatmak.
Tüm ilaçları erişilemez yerlere ve kilitli yerlere koymak.
Banyo küvetinin içine kaymayı engelleyecek bir paspas koymak.
Sıcak su musluğunun üzerine bir kap veya kilit koymak, böylece çocuğunuz bunu açamaz (veya suyu çok sıcak olmayacak şekilde ayarlamalısınız).
Banyo küvetinde bir çocuğu asla yalnız bırakmamak.
Havuz varsa (süs havuzları da dahil) önüne çit koyun ki, çocuğunuz yanında biri olmaksızın havuza ulaşamasın.

Hayvanlara karşı dikkatli olun. 

Bazı hayvanlar sağlık için zararlıdır. Pek çok hayvan alerji ve astıma sebep olur. Özellikle sokak hayvanları bir anda beklemediğiniz bir davranışla uzun dönemli hayvan korkusuna sebep olur. Davranışlarını bildiğiniz ve sağlıklı olduğuna güvendiğiniz hayvanlarla temasta olmasına izin verin.
Yiyecekle ilişkili hastalıkların, alerjilerin ve boğulma tehlikesinin farkında olun (örneğin yumurta kabuğu salmonellaya sebep olur, yumurtanın kabuğu ve yumurtayı koyduğumuz yer yıkanmalıdır). Fındık alerjileri, üzümler veya yer fıstığı boğulma tehlikesine sebep olur; çiğ besinler uygun bir şekilde işlenmezse tehlikeli olur.
Evinizde şömine varsa mutlaka kapalı olmasını sağlayın.
Kutulanmış ve önceden paketlenmiş ürünlerdeki beslenme değerleri ve içerikleri konusunda dikkatli olun.
Elbette sizin mekanınıza ait farklı güvenlik önlemleri de gerekebilecektir. Önemli olan çocuğunuzun serbestçe hareket etmesi durumunda risk teşkil edebilecek şeylerin ortadan kalması ya da ulaşılamaz hale gelmesidir.

Yazan ve Derleyen:
Funda Güngör Akpınar, Montessori Eğitmeni, Association Montessori Internationale
Özel Mutlu Panda Montessori Anaokulu Kurucusu