Önemli Noktalar
- Özgürlük, Montessori Psikopedagojisi bağlamında, bir şey yapmak için bilgiyle ve bilgelikle donanma anlamında kullanılmaktadır.
- Bebeğimiz doğduğunda, bir şeyleri nasıl yapacağını henüz bilmez, bir çocuğun sınırlarının olması normaldir.
- Yetişkinin görevi, çocuğun gelişim basamaklarıyla uyumlu olarak, bir şeyleri nasıl yapacağı konusunda çocuğunu bilinçli bir şekilde yönlendirebilmektir.
- Çocuklar çok küçükken, devam eden gelişim süreçleri nedeniyle sınırlamalara tabi olacaklardır, yetişkin onun için sınırlar koymalıdır ki, çocuk güvenli hissedebilsin.
- Çocuğunuz öğrendikçe ve büyüdükçe, sınırları öteleyebilir ve bağımsızlık alanını genişletebilirsiniz.
ÖZGÜRLÜK
Özgürlük, Montessori Psikopedagojisi bağlamında, serbestlik anlamına gelmemektedir. Bir şey yapmak için bilgiyle ve bilgelikle donanma anlamında kullanılmaktadır. Öncü Montessori eğitmenlerinden Dr. Silvia Dubovoy özgürlüğü şu şekilde tanımlamaktadır: “Özgürlük, istediğiniz ve şartların sizi çağırdığı her şeyi yapmanız değil, insan varlığının kanunlarına göre gelişiminiz için iyi olan şeyleri doğrudan yapmanızdır.”
Bir kişinin bir şeyi yapmak konusunda özgür olması için:
- Ne istediğini bilmeye ihtiyacı vardır
- İstediği şeyi nasıl yapacağını öğrenmeye ihtiyacı vardır (sınırımız bilgimizdir)
Fakat bebeğimiz doğduğunda, bir şeyleri nasıl yapacağını henüz bilmez. Ayrıca bir çocuğun sınırlarının olması normaldir. Bunun dışında yetişkinin görevi, çocuğun gelişim basamaklarıyla uyumlu olarak, bir şeyleri nasıl yapacağı konusunda çocuğunu bilinçli bir şekilde yönlendirmektir. Üstelik buradaki en güzel araç ise doğru hazırlanmış bir çevredir. Hatta çocuklarınız yeni şeyler öğrendikçe, özgürlüğünün sınırlarını genişletebilirsiniz. Ama önemli olan hem güvenlikleri hem de yapabilme kapasiteleri adına doğru sınırların var olmasıdır. Ayrıca çocuklar çok küçükken, devam eden gelişim süreçleri nedeniyle sınırlamalara tabi olacaklardır, yetişkin onun için sınırlar koymalıdır ki, çocuk güvenli hissedebilsin. Ancak çocuğunuz öğrendikçe ve büyüdükçe, sınırları öteleyebilir ve bağımsızlık alanını genişletebilirsiniz.
SINIRLAR
Sınırlar farklı şekillerde ortaya çıkar. Mesela bunlar fiziksel olabileceği gibi, psikolojik sınırlar da olabilir. Bunlar çocuğun yaşı, bilgisi ve boyutu vb. içerebilir.
Bunun dışında biz çocuğun sınırlamalarına saygı duymalıyız ve bu sınırlamaları kendimiz zorlamamalıyız.
Yazan ve Derleyen:
Funda Güngör Akpınar, Montessori Eğitmeni, Association Montessori Internationale
Özel Mutlu Panda Montessori Anaokulu Kurucusu