Önemli Noktalar
- • Çocuğunuzun yaşadığı duyguların bazıları olumlu duygular bazıları ise olumsuz duygular olabilecektir.
- • Bu dönemde çocuğunuzun duygularını reddeden bir tutum sergilemek, çocuğunuzun içinde yaşadığı dünyayı öğrenmesinde kafa karışıklığı oluşturabilir.
- • Duygu koçluğu yapan bir ebeveyn olarak çocuğunuzun yaşadığı olumlu anları paylaşarak olumsuz duyguları da bir fırsat olarak görmeye çalışın.
Çocuğunuz büyüdükçe yeni sosyal ortamlara girecek, her arkadaşla ilişkisinde, her farklı ortamda farklı duygular yaşayacaktır. Çocuğunuzun özellikle küçük yaşlarda yaşadığı tecrübeler ve duygular çok önemli. Nitekim ileride nasıl bir kişi olacağının temelini bu dönemdeki tecrübeleri oluşturacak.
Çocuğunuzun yaşadığı duyguların bazıları olumlu duygular bazılarıysa olumsuz duygular olacaktır. Mesela mutluluk olumlu bir duyguyken öfke veya kızgınlık olumsuz duygulara örnektir. Bazı ebeveynlerin, çocuğun olumsuz duygularını görmezden geldiğini görüyoruz. Oysaki bu duyguların anlaşılıp dile getirilmesi çocuğunuza çok büyük bir destek sağlayacaktır. Bu dönemde çocuğunuzun duygularını reddeden tutum sergilemek, çocuğunuzun içinde yaşadığı dünyayı öğrenmesinde kafa karışıklığı oluşturur. Çocuğunuzun duygularını öğrenmesi konusunda destekleyici bir tutum sergilemekse, onun duygusal farkındalığı için son derece önemlidir. Unutmayın çocuğunuz 0-6 yaş döneminde yaşadığı bazı tecrübeleri ya da duyguları ileride anlatabilecek şekilde hatırlamayacaktır. Ancak yaşadığı her tecrübe, acı ve tatlı, onun kişiliğinin inşa edilmesinde bir iz bırakacaktır. Sizlere önerimiz çocuklarınızı sürekli gözlemlemeniz. Ayrıca onlara iyi birer rol model olmanın yanı sıra duygu koçluğu yaparak duygularının farkında olmasında, ifade edebilmesinde ve sizinle paylaşımlarda bulunabilmesinde çocuğunuza destek olmanız.
Duygu koçluğu yapmak
Duygu koçluğu yapan bir ebeveyn olarak çocuğunuzun yaşadığı olumlu anları paylaşarak olumsuz duyguları fırsat olarak görünüz. Sizin çocuğunuz da kızabilir, öfkelenebilir, başka bir çocuğa karşı hatalı bir davranışı olabilir. Çoğumuz kendi çocuklarımızı melek gibi görür; problemlerin hep başkasından kaynaklandığını düşünürüz. Ancak bizler de dahil kimse mükemmel değil. Hele miniğiniz şu dönemlerde kendi karakterini oluşturma çabası içerisinde bambaşka duygu ve davranış denemeleri yaşıyor. Çocuğunuzun olumsuz duygularını açık bir şekilde ele alın, duygularını adlandırın. Üstelik nasıl başa çıkabileceği hakkında fikirler verin. Bazen dolaylı anlatımlar ve sanki başkasından örnekler vererek hikayeleştirilmiş öğretiler de çok işe yarayabilir. Tekrar aynı duyguyu yaşadığını gördüğünüzde, özellikle de çocuğunuz daha bilinçli hale geldikçe ve büyümeye başladıkça, alternatif olabilecek çözüm yollarını çocuğunuzla birlikte bulabilir ve ona duyguları hakkında destek olmuş olursunuz.
Çocuklarımıza duygusal gelişimlerinde destek olmamızda temel adım duyguların farkında olmak ve bu duyguları ifade edebilmekle ilişkilidir. Kidokit uygulamamızda duygulara ilişkin pek çok farklı oyun ve aktivite önerilmektedir. Bunlar duyguların ifade edilebilmesi açısından çok faydalı oyunlardır. Sizlere de bol bol oynamanızı tavsiye ederiz. Okul öncesi aşamalarda bu tür egzersizlerin yapılması; ayrıca özgüven ve empati yeteneklerinin gelişimine yönelik çalışmalar ileriki aşamalarda sosyalleşme, problemlerle yüzleşme, zorbalıkla mücadele vb. pek çok konuda çocuğunuza çok faydalı olabilecektir.
Yazan: Funda Güngör Akpınar, Montessori Eğitmeni, Ass. Montessori Internationale
Kidokit Kurucu Ortağı ve Özel Mutlu Panda Anaokulu Kurucusu